Dźwięk gniecionej blachy, szarpnięcie pasów i nagły skok adrenaliny. Znasz to? W takiej chwili trudno o chłodną kalkulację. Rozumiemy Twój stres, bo każda sytuacja na drodze, która kończy się uszkodzeniem auta, to ogromne nerwy. Kiedy opadną pierwsze emocje pojawia się pytanie: co właściwie się stało? Czy to „tylko” stłuczka, czy może poważniejsze zdarzenie?
Choć w potocznym języku używamy tych słów zamiennie, w świetle prawa kolizja a wypadek to dwa zupełnie różne pojęcia. Od tego rozróżnienia zależy nie tylko to, czy dostaniesz mandat, czy staniesz przed sądem, ale także to, jak powinieneś zachować się na miejscu zdarzenia.
Czym różni się kolizja od wypadku drogowego? Definicje
Różnica tkwi w skutkach dla zdrowia uczestników. Jeśli nikt nie ucierpiał lub obrażenia trwają krócej niż 7 dni – to kolizja. Jeśli doszło do poważniejszego uszczerbku na zdrowiu – mamy do czynienia z wypadkiem.
A teraz przejdźmy do szczegółów. Definicja tych pojęć jest ściśle określona przez przepisy.
Kolizja drogowa
Kolizja drogowa (często nazywana stłuczką) to zdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, w wyniku którego powstały wyłącznie straty materialne (uszkodzone pojazdy, płot, latarnia) lub osoby w nim uczestniczące odniosły lekkie obrażenia ciała, które nie powodują rozstroju zdrowia na okres dłuższy niż 7 dni. Sprawca kolizji popełnia wykroczenie i zazwyczaj kończy się to mandatem oraz punktami karnymi.
Wypadek drogowy
Z kolei wypadek drogowy to zdarzenie o znacznie poważniejszych konsekwencjach. Mówimy o nim wtedy, gdy co najmniej jeden uczestnik ruchu (kierowca, pasażer, pieszy) odniósł obrażenia ciała skutkujące naruszeniem czynności narządu ciała lub rozstrojem zdrowia na okres powyżej 7 dni (zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu karnego). Jeśli następstwem wypadku jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu, sytuacja prawna sprawcy staje się bardzo poważna.
Kiedy wystarczy oświadczenie o zdarzeniu, a kiedy trzeba wezwać policję?
Przy kolizji zazwyczaj wystarczy wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym. Policję musisz wezwać zawsze, gdy są ranni (wypadek), gdy sprawca uciekł, jest pijany lub nie macie pewności, kto zawinił.
Wielu kierowców automatycznie sięga po telefon, by wybrać numer 112. Nie zawsze jest to konieczne. To prosta ściąga, która pomoże Ci podjąć decyzję w przypadku kolizji:
- Wezwanie policji jest niezbędne, gdy:
- są osoby ranne i podejrzewasz, że doszło do wypadku;
- masz wątpliwości co do sprawcy lub druga strona nie przyznaje się do winy;
- podejrzewasz, że kierowca jest pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających;
- sprawca uciekł z miejsca zdarzenia;
- dokumenty drugiego kierowcy budzą Twoje podejrzenia (np. brak ważnego OC).
- Wystarczy spisanie oświadczenia, gdy:
- nikt nie odniósł obrażeń;
- okoliczności zdarzenia są jasne dla obu stron;
- sprawca kolizji jest znany i przyznaje się do winy;
- obaj kierowcy są trzeźwi i posiadają wymagane dokumenty.
Pamiętaj, że w przypadku stłuczki, Waszym obowiązkiem (Twoim i drugiego uczestnika zdarzenia) jest usunięcie pojazdów z drogi, aby nie tamowały ruchu. Jeśli jednak mamy do czynienia z wypadkiem, aut nie wolno ruszać do czasu przyjazdu służb!
Jakie konsekwencje grożą sprawcy kolizji, a jakie sprawcy wypadku?
Sprawca kolizji odpowiada za wykroczenie (mandat, punkty karne). Sprawca wypadku odpowiada za przestępstwo na podstawie Kodeksu karnego i grozi mu kara pozbawienia wolności.
Odpowiedzialność karna to obszar, w którym różnice między kolizją a wypadkiem są najbardziej drastyczne.
W przypadku kolizji drogowej sprawca odpowiada z Kodeksu wykroczeń za spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Zazwyczaj kończy się to mandatem karnym i punktami karnymi. Jeśli sprawa trafi do sądu, grozi mu grzywna, a w skrajnych przypadkach zakaz prowadzenia pojazdów.
W przypadku spowodowania wypadku, w grę wchodzi już Kodeks karny.
- Jeśli sprawca nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa, powodując obrażenia u innej osoby na czas powyżej 7 dni, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 (zgodnie z art. 177 § 1 k.k.).
- Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do nawet 8 lat.
Warto też pamiętać o art. 162 k.k. – za nieudzielenie pomocy ofierze wypadku grozi kara pozbawienia wolności do lat 3. To obowiązek każdego świadka!
Co powinno zawierać oświadczenie sprawcy kolizji?
Oświadczenie powinno zawierać: dane kierowców i właścicieli pojazdów, dane samochodów, numery polis OC, jasny opis zdarzenia, szkic sytuacyjny oraz wyraźne przyznanie się sprawcy do winy.
Jeśli decydujesz się spisać oświadczenie o zdarzeniu, zadbaj o to, by było ono precyzyjne. To Twój bilet do szybkiej wypłaty odszkodowania. W stresie łatwo o czymś zapomnieć, dlatego warto wozić w schowku gotowy druk. Jeśli go nie masz, możesz spisać oświadczenie ręcznie. Nowością od września 2025 jest też spisanie oświadczenia poprzez narzędzie mStłuczka w aplikacji mObywatel (obie strony zdarzenia muszą z niej korzystać, aby było to możliwe).
Standardowo, w oświadczeniu sprawcy kolizji powinny znaleźć się:
- dane sprawcy i poszkodowanego (imiona, nazwiska, PESEL, adresy);
- dane pojazdów (marka, model, numer rejestracyjny);
- numer polisy OC sprawcy oraz nazwa ubezpieczyciela;
- jednoznaczne zdanie: „Ja, niżej podpisany [Imię Nazwisko], oświadczam, że jestem sprawcą kolizji…”;
- opis uszkodzeń obu pojazdów.
Jak zabezpieczyć miejsce zdarzenia i zadbać o odszkodowanie?
Włącz światł awaryjne, ustaw trójkąt, sprawdź stan uczestników. Następnie zbierz dowody (zdjęcia, oświadczenie) i zgłoś szkodę ubezpieczycielowi.
Niezależnie od tego, czy to wypadek, czy kolizja drogowa, Twoim priorytetem jest bezpieczeństwo. Drugim krokiem jest zadbanie o likwidację szkody. Pamiętaj, że odszkodowanie z polisy OC sprawcy pokryje koszty naprawy Twojego auta oraz ewentualne zadośćuczynienie za uszczerbek na zdrowiu.
Jeżeli jednak to Ty jesteś sprawcą lub sprawca jest nieznany (np. zarysował Ci auto na parkingu i uciekł), ratunkiem jest dobrowolne ubezpieczenie. Posiadając AC, otrzymasz środki na naprawę swojego samochodu niezależnie od winy.
Wypadek a kolizja drogowa – podstawowe różnice
Podsumowując – podstawowe różnice pomiędzy wypadkiem a kolizją drogową to:
- Kolizja – to tylko straty materialne lub lekkie potłuczenia (poniżej 7 dni), mandat, można spisać oświadczenie.
- Wypadek – obrażenia ciała (powyżej 7 dni) lub śmierć, przestępstwo, konieczność wezwania policji i prokuratora.
Dbaj o zasady bezpieczeństwa w ruchu i pamiętaj – lepiej stracić minutę na drodze niż życie w jedną chwilę. Szerokiej drogi!