Cofnięcie koncesji na prowadzenie działalności związanej z ochroną osób i mienia to tylko jeden z możliwych skutków braku posiadania obowiązkowej polisy OC. Równie, jeśli nie bardziej szkodliwe byłoby sprostanie konieczności zadośćuczynienia poszkodowanym przez agencję klientom i innym osobom, które domagałyby się, chociażby wypłaty odszkodowania za poniesione krzywdy. Czym faktycznie jest obowiązkowe OC dla branży ochroniarskiej, jak działa i co grozi za jego brak? Odpowiadamy w niniejszym artykule.
Czym jest obowiązkowe OC dla branży ochroniarskiej?
Obowiązkowe ubezpieczenie OC agencji ochrony, a właściwie przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie ochrony osób i mienia, czyli każdej firmy prowadzącej taką działalność, to ochrona ubezpieczeniowa, które chroni odpowiedzialność cywilną tego przedsiębiorcy za szkody wyrządzone swoim działaniem lub zaniechaniem działań osobom trzecim. Oznacza to, że każdy taki przedsiębiorca, posiadający ubezpieczenie OC może liczyć na wypłatę na rzecz poszkodowanych przez niego osób odszkodowania. Jak każde inne OC zawodowe, tak i w przypadku OC dla branży ochroniarskiej posiada pewne ograniczenia.
Pełnego zakresu ochrony i wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela należy doszukiwać się w warunkach umowy ubezpieczenia, ale dotyczą one m.in. szkód wyrządzonych po cofnięciu koncesji ubezpieczonemu, czy wyrządzonych jego pracownikom. Właśnie dlatego, w TUiR Partner proponujemy dodatkową ochronę w postaci dobrowolnego OC dla pracowników agencji ochrony. Wróćmy jednak do obowiązkowego OC.
Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej dla agencji ochrony
Pierwszą nowelizację Ustawy o ochronie osób i mienia z dnia 22 sierpnia 1997 roku, wprowadzającą zapis o obowiązkowym ubezpieczeniu OC dla firm świadczących usługi ochrony osób i mienia wprowadzono w 2013 roku. Zrobiono to na mocy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2013 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia. W 2021 zapis tego rozporządzenia nieznacznie zmieniono i dzisiaj treść artykułu 21a Ustawy o ochronie osób i mienia brzmi:
Art. 21a. [Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z ochroną osób i mienia]
- Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia jest obowiązany do spełnienia obowiązku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z ochroną osób i mienia.
- Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, po zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 1, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę specyfikę wykonywanej działalności oraz zakres realizowanych zadań.
W tym artykule warto zwrócić na dwa konkretne zapisy:
- Po pierwsze, każda firma świadcząca usługi ochrony i mienia zobowiązana jest posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) dla swojej działalności.
- Po drugie, szczegółowy zakres ubezpieczenia OC uwzględnia minimalną sumę gwarancyjną, na którą takie ubezpieczenie musi opiewać.
Powyższe zapisy oznaczają to, że w umowie obowiązkowego ubezpieczenia OC agencji ochrony musi się znaleźć zapis o minimalnej sumie gwarancyjnej, ustalonej przez ministrów wymienionych w punkcie 2 art. 21a, o którym mowa wcześniej, po zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczenia.
Suma gwarancyjna
Zgodnie z powyższym, w 2023 roku z ochroną osób i mienia minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie określonym w rozporządzeniu Ministerstwa Finansów z dnia 9 grudnia 2013 r. wynosi tyle samo w odniesieniu do jednego zdarzenia co i wszystkich zdarzeń i jest uzależniona od obrotu netto przedsiębiorcy wykonującego działalność w zakresie usług ochrony i mienia w roku poprzedzającym rok zawarcie umowy ubezpieczeniowej i wynosi równowartość w złotych odpowiednio:
- 20 000 euro – jeżeli roczny obrót netto nie przekroczył równowartości w złotych 2 000 000 euro;
- 40 000 euro – jeżeli roczny obrót netto nie przekroczył równowartości w złotych 10 000 000 euro;
- 50 000 euro – jeżeli roczny obrót netto nie przekroczył równowartości w złotych 50 000 000 euro;
Nieco inaczej sprawa ma się w przypadku przedsiębiorców, którzy dopiero rozpoczynają wykonywanie działalności w zakresie usług ochrony osób i mienia. Ponieważ nie mogą oni wykazać obrotu netto za ubiegły rok działalności, przyjmuje się, że minimalna suma gwarancyjna wynosi w tym przypadku równowartość w złotych 20 0000 euro. Co grozi za brak takiego ubezpieczenia?
Co grozi agencji ochrony za brak obowiązkowego OC?
Brak obowiązkowego ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej dla firm prowadzących działalność z zakresu usług ochrony osób i mienia może być bardzo dotkliwa. Z reguły kończy się cofnięciem koncesji na prowadzenie działalności, dlatego nie warto zaniechać tego obowiązku. Niemniej jednak to tyle, jeśli chodzi o przepisy prawa. Każdy przedsiębiorca powinien zdać sobie bowiem sprawę z tego, jakie konsekwencje brak OC może mieć dla jego klientów, kontrahentów i niego samego.
Gdyby ubezpieczenie OC agencji ochrony OC pozostawało dobrowolne i nie posiadałaby ona tej polisy, każda uzasadniona szkoda wyrządzona osobie trzeciej musiałaby zostać pokryta przez firmę. Co więcej, groziłoby to znaczącym obciążeniem firmowego budżetu. Tymczasem polisa OC dla branży ochroniarskiej nie tylko pozwala spełnić ustawowy obowiązek i legalnie prowadzić działalność, ale także zwiększyć wiarygodność wobec partnerów i klientów firm ochroniarskich.